- να αυξήσει την χρηματοοικονομική σταθερότητα (financial stability), μέσω ενός ισχυρού και σταθερού κανονιστικού πλαισίου για όλα τα ευρωπαϊκά ΚΑΤ,
- να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την εναρμόνιση στις διασυνοριακές συναλλαγές (cross-border efficiency and harmonization), μεταρρυθμίζοντας τους κανόνες διακανονισμού αξιογράφων εντός της ΕΕ,
- να προάγει τον ανταγωνισμό (competition) και την ενοποίηση (consolidation) μεταξύ των ΚΑΤ, με την υιοθέτηση συνθηκών ενιαίας αγοράς στην ΕΕ:
- επιτρέποντας στα ΚΑΤ να ανταγωνίζονται μεταξύ τους, με ίδιους κανόνες και όρους (level playing field),
- θεσπίζοντας δικαιώματα ‘διαβατηρίου' για τα ΚΑΤ κατά την παροχή υπηρεσιών τους εντός της ΕΕ (‘passporting' rights),
- παρέχοντας στους εκδότες την ελευθερία επιλογής ΚΑΤ για την έκδοση αξιών (freedom of choice).
Οι προβλέψεις του Κανονισμού CSDR, καλύπτουν τις ακόλουθες δύο κύριες περιοχές:
1. Κοινό και σταθερό κανονιστικό πλαίσιο για τα ΚΑΤ
Aποτελεί πλήρη επανεξέταση και προτυποποίηση των υφιστάμενου πλαισίου λειτουργίας και εποπτείας των ΚΑΤ:
a. Νέος ορισμός για τα KAT: να παρέχει υποχρεωτικά την «υπηρεσία διακανονισμού» (μία από τις 3 «κύριες» υπηρεσίες που προβλέπει ο Κανονισμός), δηλ. να λειτουργεί «Σύστημα Διακανονισμού Αξιογράφων» («Securities Settlement System» ή «SSS») υπό την Οδηγία για το αμετάκλητο του διακανονισμού (Settlement Finality Directive), και να παρέχει μία από τις άλλες δύο «κύριες» (core) υπηρεσίες:
i. Αρχική καταχώρηση αξιογράφων σε σύστημα λογιστικής εγγραφής («Notary service» / «συμβολαιογραφική υπηρεσία»),
ii. Παροχή και τήρηση λογαριασμών αξιογράφων σε ανώτατο επίπεδο («Central maintenance service» / «υπηρεσία κεντρικής διατήρησης»).
b. Ορισμός των «κύριων» (core) και «επικουρικών» (ancillary) υπηρεσιών που παρέχουν τα ΚΑΤ.
c. Νέο καθεστώς ‘διαβατηρίου' (passporting) για τα ΚΑΤ, προκειμένου ένα ΚΑΤ να παρέχει υπηρεσίες σε άλλο Κράτος-μέλος, καθώς και αναγνώριση δικαιώματος πρόσβασης ΚΑΤ σε άλλα ΚΑΤ ή σε άλλες υποδομές αγοράς [πχ. τόπους διαπραγμάτευσης ή κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους (ΚΑΣ)] σε όποια χώρα και αν έχουν την έδρα τους.
d. Αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις για τα ΚΑΤ.
e. Θέσπιση οργανωτικών, δεοντολογικών, προληπτικών κανόνων και απαιτήσεων για την αδειοδότηση και λειτουργία ενός ΚΑΤ, σύμφωνα με τα πρότυπα CPMI-IOSCO PFMI (Principles for Financial Market Infrastructures). Ενδεικτικά:
i. Κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης (corporate governance).
ii. Κανόνες τήρησης αρχείων (record keeping), αναθέσεων σε τρίτους (outsourcing) και δεοντολογίας κατά την επιχειρησιακή λειτουργία (conduct of business).
iii. Κανόνες διαφάνειας (transparency) και παροχής λογαριασμών διαχωρισμού τίτλων (account segregation).
iv. Κανόνες ακεραιότητας της έκδοσης (integrity of the issue) και προστασίας περιουσιακών στοιχείων (asset protection).
v. Κανόνες εφαρμογής πολιτικών διαχείρισης ρίσκου (risk), κεφαλαίων (capital) και επενδύσεων (investment).
vi. Κανόνες για τρίτες χώρες (third countries).
vii. Κανόνες για διασυνοριακούς συνδέσμους μεταξύ ΚΑΤ (cross-border CSD Links).
2. Αλλαγές στη δομή της Αγοράς Αξιών στην ΕΕ
a. Υποχρεωτική «αποϋλοποίηση» και «ακινητοποίηση» τίτλων (έχει ήδη υλοποιηθεί στην Ελληνική αγορά).
b. Υποχρεωτικά μέτρα αντιμετώπισης της αδυναμίας διακανονισμού (settlement discipline and buy-in regimes), με εναρμόνιση των συνεπειών:
i. Χρηματικές κυρώσεις (cash penalties).
ii. Υποχρεωτική αγορά τίτλων για παράδοση στο διακανονισμό (buy-in).
c. Υποχρεωτική περίοδος διακανονισμού «Τ+2» (έχει ήδη υλοποιηθεί από 1/1/2015 στην ΕΕ - η μετάβαση Ελληνικής Αγοράς, μαζί με άλλες ευρωπαϊκές αγορές, ολοκληρώθηκε στις 6/10/2014).
d. Ελευθερία επιλογής ΚΑΤ για τους Εκδότες (Issuers).
e. Κανόνες διαφάνειας και απαιτήσεις αναφοράς στοιχείων για τους εκτός-ΚΑΤ «εσωτερικοποιητές διακανονισμού» (settlement internalisers).
Ο Κανονισμός CSDR τέθηκε σε ισχύ στις 17/09/2014. Με βάση τις διατάξεις για την ισχύ του Κανονισμού CSDR (άρθρα 69, 76), προβλέπονται τα ακόλουθα:
I. Εφαρμογής διαδικασίας αδειοδότησης ΚΑΤ (Authorization process)
Όλα τα Κεντρικά Αποθετήρια Τίτλων (ΚΑΤ) της ΕΕ (που έχουν έδρα σε κράτος μέλος της ΕΕ) θα πρέπει να αδειοδοτηθούν σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει ο Κανονισμός:
- 30/3/2017: έναρξη ισχύος των σχετικών ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων (CSDR Level 2 regulatory and technical standards).
- Μέχρι 30/9/2017 (εντός 6 μηνών από την έναρξη ισχύος των ανωτέρω ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων): προθεσμία υποβολής αίτησης των ΚΑΤ στις Αρμόδιες Εποπτικές Αρχές για την αδειοδότηση λειτουργίας τους σύμφωνα με τον Κανονισμό.
- Μέχρι 30/3/3018 ή εντός 6 μηνών από την υποβολή πλήρους αίτησης: Όλα τα ΚΑΤ πρέπει να έχουν αδειοδοτηθεί και να είναι συμβατά με τον Κανονισμό, εφαρμόζοντας παράλληλα μέτρα επιπέδου 3 που δημοσιεύονται από την ESMA .
II. Εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης της αδυναμίας διακανονισμού (Settlement discipline)
- 13/9/2018: έναρξη ισχύος των σχετικών ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων (CSDR Level 2 regulatory and technical standards),
- 14/9/2020: υποχρέωση συμβατότητας των ΚΑΤ με τις σχετικές διατάξεις.
Η εφαρμογή του Κανονισμού CSDR επιδρά σημαντικά στη λειτουργία του συστήματος της Ελληνικής κεφαλαιαγοράς, όπως στο περιβάλλον άυλων τίτλων που έχει δημιουργηθεί ήδη από το 1999 (ν. 2396/1996) και λειτουργεί μέχρι σήμερα, επιφέροντας σημαντικής εκτάσεως συνέπειες δεδομένης:
(α) της απελευθέρωσης των υπηρεσιών ΚΑΤ και της ελευθερίας επιλογής ΚΑΤ από τους Εκδότες, που εισάγεται σε επίπεδο Ε.Ε., και
(β) της υιοθέτησης των συλλογικών λογαριασμών για την τήρηση τίτλων και άλλων συναφών ρυθμίσεων που επηρεάζουν τη λειτουργία του Συστήματος Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.), ως «σύστημα άμεσης τήρησης τίτλων» σε επίπεδο τελικού επενδυτή που αποτελεί σήμερα.
Υπό το παραπάνω πλαίσιο, η εταιρία «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.» (ATHEXCSD) του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών (ATHEXGROUP), υπέβαλλε στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, αίτηση αδειοδότησης ως ΚΑΤ σύμφωνα με τον Κανονισμό CSDR και τον Νόμου 4569/2018 για τα Κεντρικά Αποθετήρια Τίτλων. Η αξιολόγηση της αίτησης αδειοδότησης από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ολοκληρώθηκε επιτυχώς και εγκρίθηκε από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς η χορήγηση άδειας λειτουργίας CSDR στην ATHEXCSD, με ημερομηνία έναρξης ισχύος την 12/04/2021, σύμφωνα με την υπ' αρ. 6/904/26.2.2021 απόφαση (ΦΕΚ Β'1007/16.03.2021) του Δ.Σ. της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η ΑΤΗΕΧCSD από τις 12/4/2021 θα παρέχει τις αποθετηριακές υπηρεσίες ΚΑΤ όπως περιγράφονται στον Κανονισμό Λειτουργίας ΕΛ.Κ.Α.Τ. και στις εφαρμοστικές αυτού Αποφάσεις του Δ.Σ. της ΑΤΗΕΧCSD.
Νομοθεσία
- Νόμοι Ελληνικής Δημοκρατίας
| |
- Κανονισμοί Ευρωπαικού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου
| |
- Κανονισμοί Ευρωπαικής Επιτροπής
| |
- Κατευθυντήριες Γραμμές ESMA
|